Recycling, hergebruik, circulaire economie… stuk voor stuk woorden die we vandaag vaak horen, maar die we minder snel associëren met bepaalde sectoren. Vooral met de autosector. Zowat iedereen is gewonnen voor dit verdienstelijke en absoluut noodzakelijke initiatief. Het idee om bijvoorbeeld tweedehandsbanden op onze wagen te leggen, dat gaat wel te ver. Want die zijn van mindere kwaliteit, toch? Nochtans gaat de recycling van rubber in het algemeen een mooie toekomst tegemoet. 

Bron: Fokus Online 

Ons huishoudelijk afval recyclen is intussen een dagelijkse gewoonte geworden. Maar hoe zit dat met ander afval? Afval dat onvoorstelbare gevolgen zou hebben als ons milieu daar te lang aan blootgesteld zou worden? In dit opzicht is rubber een heel typisch voorbeeld. Dit materiaal wordt gebruikt in tal van alledaagse producten, te beginnen met de banden van onze auto. We weten alleen niet wat ermee gebeurt als het versleten en onbruikbaar is. 

Chris Lorquet, CEO van de vzw Recytyre, legt uit: “Vandaag moet België elk jaar niet minder dan 6 miljoen gebruikte autobanden inzamelen en verwerken. Dus om te vermijden dat autobanden illegaal worden gedumpt, iets wat vóór 2000 heel gebruikelijk was, of allemaal worden verbrand, moeten we het rubber recyclen en hergebruiken als secundaire grondstof in o.a. spoorwegtoepassingen, isolatie of trilling dempend materiaal.” Dat lijkt misschien voor de hand liggend, maar toch is het niet zo eenvoudig om autobanden te recyclen. 

Recyclen of hergebruiken?

Wanneer een band wordt afgemonteerd, wil dit niet zeggen dat hij – of bestanddelen ervan – geen tweede leven kunnen krijgen. Er zijn verschillende manieren om dit product op te waarderen.  Ten eerste: hergebruiken. Als de band niet versleten is, kan die via gespecialiseerde tweedehandsdealers opnieuw op de markt worden gebracht. In de vrachtwagensector spreken we eerder over ‘loopvlakvernieuwing’. Hierbij wordt het versleten loopvlak vervangen zolang de band zelf nog in goede staat is.  Ten tweede recyclen, met name door granulatie, van het materiaal zelf. En als deze opties niet meer mogelijk zijn, kunnen de autobanden worden verbrand om de calorische waarde te gebruiken en zo energie te besparen. 

Dit roept vragen op over hoe de autobanden worden ontworpen en wat de mogelijke opties zijn om de circulariteit van het materiaal te verbeteren. 

Ecodesign en bewustmaking

De bezorgdheid over het klimaat zet designers er steeds meer toe aan om hun producten anders te ontwerpen. Recycling en hergebruik zijn goedgekeurde en veelgebruikte technieken om onze ecologische voetafdruk te verkleinen. Maar de grondslag van ecodesign is wel degelijk het verlengen van de levensduur van het product om daarna oplossingen te bedenken om dat versleten product opnieuw te kunnen gebruiken.  

Gelukkig worden er geleidelijk interessante oplossingen bedacht om de banden van morgen te ontwerpen. Onverslijtbare autobanden misschien, of banden die gecoverd kunnen worden of zelfs banden die we kunnen huren op basis van hoeveel kilometer we per jaar afleggen. Kortom, een mooie toekomst voor het hergebruik van versleten rubber, maar ook veel uitdagingen in het verschiet. Want, zoals Chris Lorquet uitlegt: “Het ontwikkelen van nieuwe ecologisch ontworpen oplossingen is een eerste grote stap. Daarna zullen we oplossingen moeten bedenken om onze teruggewonnen materialen te hergebruiken en om de microplastics in te zamelen die banden op de weg of in de omgeving achterlaten. Twee grote uitdagingen waar, daar ben ik zeker van, vandaag al veel designers enthousiast aan werken!”